แบบสรุปนวัตกรรม
- ชื่อนวัตกรรม “คุณหมอพอดี” ค้นหากลุ่มเสี่ยงสุขภาพจิตในชุมชน ในยุค 4.0 ด้วยสมาร์ทโฟน
ประเภทนวัตกรรม (จำแนกตามเป้าหมาย)
นวัตกรรมการบริการ (service innovation)
สาขาที่ประกวดสุขภาพจิตชุมชน
จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
อสม. ดีเด่นระดับ เขต ภาค ชาติ - ข้อมูลส่วนตัว
ชื่อ นางสาวอาภัสรา มั่นยืน
ที่อยู่ 90/1 หมู่ที่ 1 ตำบลปากแพรก อำเภอบางสะพานน้อย จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
อาชีพ เกษตรกรรม
สถานภาพ คู่
ระดับการศึกษา ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.)
ระยะเวลาเป็น อสม. 16 ปี
คติในการทำงาน “มองปัญหาให้เหมือนกับเม็ดทราย ถึงจะเยอะมากมายแต่ทรายก็เล็กนิดเดียว” - ที่มาและความสำคัญของการสร้างนวัตกรรม
จากการดำเนินการคัดกรองภาวะซึมเศร้าที่ผ่านมา อสม. มีการคัดกรองสุขภาพจิตในกลุ่มเป้าหมายอายุ
15 ปีขึ้นไปทุกปี โดยใช้แบบคัดกรอง 2 Q ที่เป็นเอกสาร ส่วนใหญ่จะเห็นกลุ่มเป้าหมายยิ้มแย้มแจ่มใส มีความสุข
ก็ประเมินผลว่าปกติและแบบคัดกรอง 2 Q ก็เป็นการประเมินสุขภาพจิตที่สอบถามเพียง 2 คำถาม ทำให้ผลการ
คัดกรองที่ผ่าน มาพบปกติทุกคน อีกทั้งกลุ่มเป้าหมายไม่ค่อยเปิดใจ อายที่จะบอกปัญหา ไม่กล้าพูดคุยระบายปัญหา
จึงยิ่งทำให้เกิดผู้ป่วยโรคซึมเศร้าและผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิตมีจำนวนมากขึ้น เนื่องจากขาดการดูแลที่ถูกต้องและ
รวดเร็วในชุมชน
ในปัจจุบันมีผู้พัฒนาแอปพิเคชั่นในการคัดกรองสุขภาพจิตมากมาย แต่ไม่ค่อยมีการนำมาใช้ประโยชน์ในการ
คัดกรองโรคซึมเศร้าหรือเฝ้าระวังผู้มีปัญหาสุขภาพจิตในชุมชน ได้นำแอปพิเคชั่นไลน์หมอพร้อม ซึ่งเป็นช่องทางการ
สื่อสารที่ชาวบ้านสามารถเข้าถึงได้ทุกคน เหมาะกับประชาชนในพื้นที่ตำบลปากแพรก จึงได้ริเริ่มที่จะนำแอปพิเคชั่น
ไลน์เกี่ยวกับสุขภาพจิตมาใช้แบบจริงจัง เพื่อให้ประชาชนกลุ่มเป้าหมายเข้าถึงข้อมูลสุขภาพจิตอย่างทั่วถึงทั้งตำบล
และเหมาะกับยุคดิจิตอลที่ทันสมัย โดยใช้สโลแกน “เข้าถึง พึ่งได้ ด้วยไลน์หมอพร้อม” พร้อมจัดตั้งเครือข่ายเฝ้าระวัง
สุขภาพจิตของตำบลเพื่อเป็นเครือข่ายที่มีบทบาทในการคัดกรองสุขภาพใจ ทำให้สามารถเข้าถึงประชาชน
กลุ่มเป้าหมายอย่างทั่วถึงทั้งตำบล โดยแกนนำ “คุณหมอพอดี” - วัตถุประสงค์
- เพื่อให้ประชาชนทุกกลุ่มวัยเข้าถึงบริการคัดกรอง ดูแลส่งเสริมสุขภาพจิต
- เพื่อพัฒนาช่องทางการเข้าถึงการตรวจสุขภาพใจที่สะดวก แม่นยำและรวดเร็ว
- เพื่อให้ผู้ป่วยจิตเวชได้รับการดูแลอย่างต่อเนื่อง
- เพื่อสร้างการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนในการแก้ไขปัญหาสุขภาพจิตในชุมชน
- ขั้นตอนการดำเนินงาน
- สร้างเครือข่ายในการดำเนินงาน
1.1 ประชุมชาวบ้าน/ผู้นำร่วมกัน: โดยร่วมกับผู้ใหญ่บ้าน ผู้นำชุมชนทำประชาคมหมู่บ้านเพื่อสำรวจ
วิเคราะห์ข้อมูล หาแนวทางการดำเนินงานร่วมกัน
1.2 ประชุม อสม. เพื่อกำหนดแนวทางดำเนินงานร่วมกัน
1.3 ประชุมคณะกรรมการพัฒนาคุณภาพชีวิตระดับตำบล เพื่อสนับสนุนการดำเนินงานระดับตำบล - ค้นหาต้นทุนที่ช่วยสนับสนุนการดำเนินงานสุขภาพจิตในชุมชน
- ค้นหากลุ่มเสี่ยงสุขภาพจิตในชุมชนด้วยสมาร์ทโฟน รูปแบบแอปพิเคชั่นไลน์หมอพร้อม
3.1 จัดตั้งกลุ่มและสร้าง “คุณหมอพอดี” ที่มีตัวตนในระดับตำบล
3.2 สอนการใช้แอปพิเคชั่นไลน์หมอพร้อมที่ฟังก์ชั่นตรวจสุขภาพใจ แก่คุณหมอพอดี
3.3 ประชาสัมพันธ์เผยแพร่แอปพิเคชั่นไลน์หมอพร้อมในชุมชน
3.4 คุณหมอพอดีแต่ละหมู่บ้าน ลงคัดกรองสุขภาพจิตในกลุ่มเป้าหมาย
3.5 ติดตามและสรุปผลการดำเนินงานของทีมคุณหมอพอดี
3.6 ให้คำปรึกษาโดยคุณหมอพอดี ปัญญาประดิษฐ์ AI
3.7 ประเมินผลจากการสอบถามรายบุคคล - ส่งเสริมเฝ้าระวังในชุมชน โดยการจัดกิจกรรมเชิงรุกดูแลสุขภาพใจทุกกลุ่มวัยโดยทีมคุณหมอพอดี
ด้วยหลัก 3 ส “สอดส่องมองหา ใส่ใจรับฟัง ส่งต่อเชื่อมโยง”
๔.1 กิจกรรม ตรวจคัดกรองพัฒนาการในเด็ก 0-5 ปี
4.2 กิจกรรม ตรวจสุขภาพเด็กนักเรียน
4.3 เสริมความรู้ดูแลสุขภาพจิตวัยรุ่นมในชมรมทูบีนับเบอร์วัน และสถานศึกษา
4.4 เสริมความรู้การดูแลสุขภาพจิตวัยทำงาน
4.5 เสริมความรู้การดูแลสุขภาพจิตวัยสูงอายุ กลุ่มผู้พิการ และผู้ป่วยเรื้อรัง
4.6 จัดกิจกรรม จิตอาสาดูแลผู้ป่วยจิตเวชในชุมชน “ชุมชนร่วมกัน พาลูกหลานคืนสู่ชุมชน” - ผลการดำเนินงาน/ประโยชน์ที่ได้รับ
- ประชาชนทุกกลุ่มวัยในตำบลเข้าถึงบริการคัดกรอง ดูแลส่งเสริมสุขภาพจิต ร้อยละ 92.92
- มีแอปพิเคชั่นไลน์หมอพร้อมเป็นช่องทางการเข้าถึงการตรวจสุขภาพใจที่สะดวก แม่นยำและรวดเร็วพบ
ผิดปกติ 127 ราย ประสานหมอคนที่ 2 เพื่อส่งต่อให้เข้าถึงบริการที่สูงขึ้น - ผู้ป่วยจิตเวชได้รับการดูแลอย่างต่อเนื่องโดยจิตอาสา และแกนนำหมอพอดีจากคนในชุมชนเพิ่มขึ้น 16
คน รวมทั้งสิ้น 117 คน โดยการติดตามการรับประทานยาสัปดาห์ละอย่างน้อย 1 ครั้ง ติดตามเยี่ยมบ้านโดยทีมจิต
อาสาแต่ละหมู่บ้านเดือนละ 1 ครั้ง และประเมิน 5 สัญญาณ ที่ส่อสัญญาณอาการกำเริบ เป็นต้น - ชุมชนมีส่วนร่วมของคนในชุมชนในการแก้ไขปัญหาสุขภาพจิตในชุมชน
- ปัจจัยความสำเร็จ
- ความร่วมมือ ร่วมแรง ร่วมใจ มุ่งมั่น เสียสละจากทีมงานและผู้บริหารที่เกี่ยวข้อง
- การได้รับการสนับสนุนด้านต่างๆ เช่น งบประมาณจากภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง
- โอกาสพัฒนา
นำนวัตกรรม “คุณหมอพอดี” ค้นหากลุ่มเสี่ยงสุขภาพจิตในชุมชน ในยุค 4.0 ด้วยสมาร์ทโฟนไปใช้ในชุมชน
ให้ครอบคลุมประชาชนในตำบลให้มากที่สุด และขยายจำนวนแกนนำจิตอาสาให้มากขึ้น