นวัตกรรมสุขภาพภาคประชาชน ประจำปี พ.ศ. 2567
นวัตกรรม สาขาการจัดการสุขภาพชุมชนและอนามัยสิ่งแวดล้อม
1. ชื่อนวัตกรรม: เปลี่ยนขยะเป็นทองคุ้มครองครอบครัว
ประเภทนวัตกรรม (จำแนกตามเป้าหมาย):
สาขาที่ประกวด: สาขาการจัดการสุขภาพชุมชนและอนามัยสิ่งแวดล้อม
จังหวัด: อุตรดิตถ์
อสม. ดีเด่นระดับ: ภาค
2. ข้อมูลส่วนตัว
ชื่อ: อสม. อรสา อ่อนชูศรี
ที่อยู่: 76/35 หมู่ 2 ต.บ้านแก่ง อ.ตรอน จ.อุตรดิตถ์
อาชีพ: ค้าขาย
ระดับการศึกษา: ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.)
ระยะเวลาเป็น อสม.: 14 ปี
คติในการทำงาน: “ครอบครัวมีความรัก ความอบอุ่น มีความเกื้อกูลและมีทัศนคติที่ดีต่อการบำเพ็ญประโยชน์ให้แก่ส่วนรวม”
3. ที่มาและความสำคัญของการสร้างนวัตกรรม
จากการรับซื้อขยะ พบว่าส่วนใหญ่เป็นขวดน้ำพลาสติก ขวดแก้ว กระดาษ กระป๋องนม ฯลฯ จึงเกิดแนวคิดเพิ่มมูลค่าให้กับขวดพลาสติก โดยนำมาประยุกต์ใช้ปลูกผักแบบไฮโดรโปนิกส์ เพื่อให้คนในชุมชนมีผักปลอดสารพิษทานเอง เนื่องจากพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นชุมชนกึ่งเมือง มีพื้นที่เพาะปลูกน้อย
4. วัตถุประสงค์
- ลดปริมาณขยะและเพิ่มประโยชน์ในการใช้สอย
- เพิ่มความสามัคคีและการมีส่วนร่วมในชุมชน
- ให้ประชาชนมีผักปลอดสารพิษบริโภคทุกครัวเรือน
5. ขั้นตอนการพัฒนานวัตกรรม
- ประชุมสภาผู้นำทุกเดือน
- มอบหมายหน้าที่ให้สภาผู้นำทุกคน
- ติดตามและประเมินผล
- ประสานงานกับภาคีเครือข่าย เช่น เทศบาล โรงพยาบาล วัด โรงเรียน
6. วิธีการทำนวัตกรรม
- นำขวดพลาสติกมาดัดแปลง ตัดส่วนหัวและก้นให้พอเหมาะ เพื่อใส่ดินและน้ำ
- นำเศษผ้าซับน้ำได้ดีมาตัดเป็นไส้ตะเกียง สอดเข้าไปในปากขวด เพื่อให้ผ้าซึมซับน้ำไปหล่อเลี้ยงต้นพืช
- นำส่วนกรวยด้านบน ผสมดินพร้อมปลูก แช่น้ำไว้ 3-5 ชั่วโมง แล้วนำมาใส่ในกรวย เติมน้ำใส่ก้นขวด
- นำต้นกล้าผักที่จะปลูก เด็ดยอดอ่อนออกก่อน แล้วนำไปปลูก
7. ประโยชน์ของนวัตกรรม
- สิ่งแวดล้อมสวยงาม ทุกครัวเรือนสามารถปลูกเป็นไม้ประดับและผักที่รับประทานได้
- เกิดสังคมในการพัฒนานวัตกรรม
- ลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือนและเพิ่มมูลค่าจากสิ่งประดิษฐ์
8. ปัญหาอุปสรรคการดำเนินงาน
- ผักไฮโดรโปนิกส์ชีวภาพโตช้ากว่าผักที่ใช้สารเคมี
- ต้องใช้น้ำที่ปลอดคลอรีน
- ต้องปลูกในที่มีแสงแดดรำไร
9. ข้อเสนอแนะในการพัฒนานวัตกรรม
- คิดค้นต่อยอดให้ครอบคลุมทุกครัวเรือน
- ผลิตและพัฒนาสารชีวภาพ
- เพิ่มนวัตกรรมปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ชีวภาพรูปแบบอื่น ๆ