ชื่อนวัตกรรม
“การ์ดอารมณ์, บ้านทอฝัน ปันรัก, อสม. 4G plus, อสม. Take care”
ประเภทนวัตกรรม (จำแนกตามเป้าหมาย)
☑ นวัตกรรมผลิตภัณฑ์ (product innovation) ☑ นวัตกรรมการบริการ (service innovation) ☑ นวัตกรรมกระบวนการ (process innovation)
สาขาที่ประกวด
สุขภาพจิตชุมชน
จังหวัด
จันทบุรี
อสม. ดีเด่นระดับ
☐ เขต ☑ ภาค ☐ ชาติ
2. ข้อมูลส่วนตัว
ชื่อ: นางคำนึง ศรีประสม
ที่อยู่: 39/6 หมู่ที่ 2 ต. ปะตง อ. สอยดาว จ. จันทบุรี 22180
อาชีพ: เกษตรกรรม
สถานภาพ: สมรส
ระดับการศึกษา: มัธยมศึกษาตอนปลาย
ระยะเวลาเป็น อสม.: 30 ปี
3. ที่มาและความสำคัญของการสร้างนวัตกรรม
จากสถิติปัญหาด้านสุขภาพจิตในพื้นที่ ม.2 บ้านคลองกระทา พบว่าประชากรในหมู่บ้านมีปัญหาเครียด และพยายามฆ่าตัวตาย จากการสัมภาษณ์เชิงลึกพบว่า เกิดจากปัญหาขัดแย้งภายในครอบครัว โรคเรื้อรัง เครียด ส่งผลให้พยายามทำร้ายตนเองสำเร็จ ปี 2552 จำนวน 1 ราย ปี 2553 จำนวน 1 ราย ส่วนปี 2556 จำนวน 1 ราย หยิบยาผิด ปี 2557 จำนวน 1 ราย เกิดจากความเครียดในครอบครัวทำให้ไปปล้นธนาคารเพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพจิตในทุกระดับ มีประสิทธิภาพ ได้อย่างต่อเนื่องครอบคลุมทุกพื้นที่ เป้าหมาย และให้สอดคล้องกับสภาพปัญหาของหมู่บ้านนั้น ๆ เน้นการช่วยลดความตึงเครียดจากสิ่งที่อยู่รอบตัว ช่วยเหลือบุคคลที่มีปัญหาทางด้านอารมณ์ให้สามารถอยู่ในสังคมของตน ช่วยเหลือให้สามารถใช้พลังใจและพลังสติ เพื่อต่อสู้กับปัญหาที่ตนเองเผชิญอยู่ให้มากที่สุด โดยชุมชนมีส่วนร่วมดังนั้นกลยุทธ์ที่สำคัญคือ การให้ประชาชน และแกนนำชุมชน ม.2 ตำบลปะตง มีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาสุขภาพจิตของตนเอง สามารถดูแลบุคคลในครอบครัวและชุมชนได้ ได้บูรณาการงานสุขภาพจิตและจิตเวช โดยเชื่อมโยงเครือข่ายภาครัฐกับเครือข่ายภาคประชาชน โดยให้เครือข่าย 2 ส่วน สามารถสนับสนุนและประสานงาน ด้านส่งเสริม ป้องกัน บำบัด รักษาและฟื้นฟูแก่ประชาชน ในพื้นที่ของตนเองได้อย่างถูกต้องและเหมาะสมกับสภาพปัญหาของท้องถิ่นมากยิ่งขึ้น
4. วัตถุประสงค์
- เพื่อให้แกนนำนักสื่อสารสุขภาพจิตชุมชนมีความรู้ ความเข้าใจ เกี่ยวกับโรคสุขภาพจิตและจิตเวช
- เพื่อให้ อสม.สุขภาพจิตชุมชนสามารถดูแลผู้ที่มีปัญหาทางสุขภาพจิตและจิตเวชในชุมชนได้เอง
- เพื่อให้เกิดภาคีเครือข่ายและความร่วมมือการทำงานสุขภาพจิตชุมชนเพิ่มมากขึ้นเกิดเป็น “สบวร”
- เพื่อให้แกนนำสามารถ คัดกรอง ST5 / 2Q และสามารถให้คำปรึกษาเบื้องต้นแก่คนในชุมชนได้
5. ขั้นตอนการดำเนินงาน
- การพัฒนาศักยภาพแกนนำการดูแลสุขภาพจิตของคนในชุมชน โดยดำเนินอบรมฟื้นฟูความรู้แก่อาสาสมัครแกนนำการดูแลสุขภาพจิตของหมู่ 2
- เจ้าหน้าที่และกลุ่มแกนนำร่วมกันพัฒนาแนวทางการเยี่ยมบ้านเพื่อส่งเสริมสุขภาพจิตคนในชุมชน โดยแบ่งพื้นที่ให้แกนนำรับผิดชอบ แกนนำ 1 คน รับผิดชอบดูแล 15-20 ครอบครัว ออกเยี่ยมบ้านทุกสัปดาห์ มีการประชุมกลุ่มเพื่อวางแผนการช่วยเหลือในกรณีกลุ่มแกนนำพบปัญหาและอุปสรรคในการเยี่ยมบ้าน
- ดำเนินกิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพจิตของคนในชุมชนเชิงรุก โดยใช้การบูรณาการทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องร่วมกับ อบต. อสม. รพสต. ตามกลุ่มวัย
- สร้างและใช้นวัตกรรมชุมชนด้านการสร้างเสริมสุขภาพจิต “การ์ดอารมณ์”
- เปิดบ้านเป็นศูนย์ให้คำปรึกษาทุกกลุ่มวัย (Community Health counseling) ตั้งชื่อบ้านทอฝัน….ปันรัก เพื่อประกาศตัวว่าเป็นบ้านที่สามารถให้คำปรึกษาแนะแนว ให้ความรู้สุขภาพจิตทุกกลุ่มวัย และประชาสัมพันธ์เพื่อเป็นแหล่งช่วยเหลือเมื่อคนในชุมชนคนที่มีความเครียด
- 6. ผลการดำเนินงาน/ประโยชน์ที่ได้รับ
- เกิดการทำงานแบบบูรณาการ สร้างมาตรการทางสังคม เพื่อช่วยกันแก้ไขปัญหาสุขภาพจิต
- ชุมชนเกิดความตระหนัก และนำเป็นแนวทางปฏิบัติร่วมกันในชุมชน
- เผยแผ่ข่าวสารที่กรมสุขภาพจิตส่งมาทาง Line /Facebook ให้ประชาชนรับทราบปัญหาสุขภาพจิต ช่วยลดภาวะความเครียดวิตกกังวล และลดปัญหาการฆ่าตัวตาย
- เกิดวิทยากรกระบวนการ อสม.นักสื่อสารสุขภาพจิตในชุมชนให้ครอบคลุมอำเภอสอยดาว
- 7. ปัจจัยความสำเร็จ
- ความร่วมมือ ร่วมแรง ร่วมใจ มุ่งมั่น เสียสละจากทีมงาน ประกอบด้วย ประชาชน อบต. ผู้นำชุมชน อสม. และการสนับสนุนงบประมาณจากภาคต่าง ๆ
- 8. โอกาสพัฒนา
- อบรม อสม.ให้เชี่ยวชาญสุขภาพจิตทุกตำบลและฟื้นฟูการให้คำปรึกษาขั้นพื้นฐานรวมทั้งองค์ความรู้ด้านสุขภาพจิตใหม่เพื่อให้ทันสมัยอย่างต่อเนื่อง