ชื่อนวัตกรรม “กล่องกันลืม”
ประเภทนวัตกรรม (จำแนกตามเป้าหมาย) นวัตกรรมผลิตภัณฑ์ (product innovation)
สาขาที่ประกวด การเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรคติดต่อ
จังหวัด กาญจนบุรี
อสม.ดีเด่นระดับ ภาค

ข้อมูลส่วนตัว
ชื่อ นางสาววัชรินทร์ ศรีพนมวัน
ที่อยู่ เลขที่ 70 หมู่ที่ 12 ตำบลแสนตอ อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี
อาชีพ เกษตรกร
สถานภาพ สมรส
ระดับการศึกษา มัธยมศึกษาตอนต้น (ม.3)
ระยะเวลาเป็น อสม. 28 ปี

ที่มาและความสำคัญของการสร้างนวัตกรรม
จากประสบการณ์ที่ได้มีส่วนร่วมในการดำเนินงานป้องกันและแก้ไขปัญหาวัณโรคร่วมกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่ตำบลแสนตอ ซึ่งมีผู้ป่วยวัณโรค มีประชากรต่างด้าวมาอยู่ในพื้นที่เป็นจำนวนมาก พบว่า การที่ผู้ป่วยวัณโรค ได้กินยาตรงเวลา กินอย่างต่อเนื่อง และมีกำลังใจจากครอบครัวและชุมชน ที่คอยสนับสนุนช่วยเหลือในการพาไปพบแพทย์ตามนัด จะช่วยให้ผู้ป่วยรักษาหายขาดได้ แม้ว่าต้องใช้ระยะเวลานาน แต่หากว่าผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาหรือกินยาไม่ตรงตามเวลา ก็อาจกลับไปเป็นซ้ำหรือเกิดการดื้อยา และกลับมาแพร่ระบาดในชุมชนได้อีก จึงเห็นว่าการมีสัมพันธภาพที่ดีและลดการอคติระหว่าง อสม. ผู้ป่วย และ ครอบครัว ด้วยการพูดคุยแนะนำให้ข้อมูลเป็นประจำ จะช่วยให้ผู้ป่วยมีกำลังใจ เกิดการกินยาได้ตรงเวลาและมีความต่อเนื่อง ทำให้ผู้ป่วยหายขาดได้ ซึ่งช่วยเสริมบทบาทของ อสม.ในการเป็นพี่เลี้ยงที่ควบคุมกำกับการกินยาต่อหน้า จึงได้พัฒนารูปแบบวิธีการง่ายๆที่ไม่ยุ่งยากหรือซับซ้อนร่วมกับเครือข่ายในพื้นที่ เพื่อใช้เสริมในการดำเนินงาน เป็นนวัตกรรม “กล่องกันลืม” เพื่อช่วยในการแจ้งเตือนผู้ป่วยและครอบครัว ให้ได้รับการรักษาอย่างถูกวิธี และแจ้งเตือน อสม.ให้มีการติดตาม เตือนผู้ป่วยให้ไปพบแพทย์ตามนัด ติดตามการรักษา

วัตถุประสงค์

1. เพื่อให้ผู้ป่วยโรควัณโรคได้กินยาตรงเวลา กินยาครบตามแพทย์สั่ง
2. เป็นวิธีการหนึ่งที่จะช่วยเตือน อสม. ในการแจ้งเตือน การติดตามการรักษา ตลอดจนการให้กำลังใจ ให้คำแนะนำและข้อมูลแก่ผู้ป่วยและครอบครัวอย่างต่อเนื่อง ตามบทบาทของการเป็นพี่เลี้ยง
3. เพื่อสร้างสัมพันธภาพที่ดีระหว่างการรักษา ระหว่างผู้ป่วย ครอบครัว และ อสม. และเครือข่าย

ขั้นตอนการดำเนินงาน

1. นำนวัตกรรม “กล่องกันลืม” ตั้งไว้ที่บ้าน อสม.(ตนเอง) เขียนชื่อผู้ป่วย และวันที่นัด นำใส่ในช่องที่นัดโดยนำคลิปหนีบกระดาษมาหนีบไว้ก่อนจะถึงวันนัดล่วงหน้า 1 วัน จะทำการโทรแจ้งผู้ป่วย 1 ครั้ง และโทรติดตามอีกครั้งหนึ่งในวันนัดและติดตามสอบถามข้อมูลที่หมอแนะนำมา
2. นำกล่องนวัตกรรมอีกกล่องหนึ่ง ไปไว้ที่บ้านผู้ป่วย โดยจัดยาตามที่โรงพยาบาลจัดไว้นำไปใส่ตามช่องเรียงตามวันที่ และแนะนำให้ผู้ป่วยกินยาทุกวันตามช่องให้ตรงในแต่ละวัน เพื่อป้องกันการลืม กินยาโดย อสม.จะมาดูให้กินยาต่อหน้าหรือโทรศัพท์เตือน หรือทาง line เปิดกล้องให้เห็นการกินยาของผู้ป่วย ต่อหน้า
3. เยี่ยมบ้านผู้ป่วย เพื่อตรวจสอบการกินยาของผู้ป่วยว่าจำนวนตรงกับที่กล่องของ อสม.รือไม่ ถ้าตรงกันหมายถึงผู้ป่วยกินยาครบตามแพทย์สั่ง และสอบถามปัญหาที่พบ

ผลการดำเนินงาน/ประโยชน์ที่ได้รับ ได้ดูแลผู้ป่วยวัณโรคชนิดดื้อยาจำนวน 1 ราย ได้รับการรักษาอย่างต่อเนื่อง ครบ 2 ปี ตรวจไม่พบเชื้อวัณโรคและคนในครอบครัวไม่ติดเชื้อวัณโรค ใช้ชีวิตอย่างมีความสุข และได้นำนวัตกรรมไปใช้กับ อสม.หมู่บ้านอื่นในพื้นที่ ที่พบผู้ป่วยวัณโรค อีกจำนวน 2 ราย ผลการดำเนินงานทำให้ผู้ป่วยได้รับยาตามแพทย์สั่ง และไปตรวจรักษาตามแพทย์นัด ซึ่งปัจจุบันทั้ง 2 ราย ตรวจไม่พบเชื้อวัณโรคและคนในครอบครัว ไม่มีผู้ป่วยด้วยโรควัณโรคปอด สร้างความรู้สึกดีใจและมีความสุข จากการหายป่วยด้วยโรควัณโรค สามารถกลับไปประกอบอาชีพได้เหมือนเดิมแต่พฤติกรรมการดูแลตัวเองที่ดี คือมีการสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา การล้างมือเมื่อหยิบจับสิ่งของที่ใช้ร่วมกันกับผู้อื่น เมื่อมีผู้ร่วมงานมีอาการไอหรือป่วย จะไม่ไปคลุกคลีด้วย เข้าร่วมตรวจ X-ray ปอด ตามที่ อสม.นัดหมายในชุมชน ทำให้ปัจจุบันผลตรวจ X-ray ปอด เป็นปกติทั้ง 3 คน

ปัจจัยความสำเร็จ

1. มีความร่วมมือที่ดีของผู้ป่วยและญาติ อบต.แสนตอ โรงพยาบาลฯ และเครือข่ายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องทั้งในระดับตำบล และอำเภอ
2. แกนนำ อสม. ทำงานด้วยความใส่ใจ อดทน ไม่เปิดเผยความลับของผู้ป่วย และให้ความรู้แก่ ชุมชนในการอยู่ร่วมกันของผู้ป่วยและคนในชุมชน
3. อสม. มีการประสานงานร่วมกับมูลนิธิพัฒนรักษ์ พนักงานสาธารณสุขต่างด้าว (พสต.) และ อาสาสมัครสาธารณสุขต่างด้าว (อสต.) ในการดูแลและเฝ้าระวังประชากรหรือแรงงานต่างด้าวในพื้นที่ ให้เป็น ล่ามแปลภาษา ให้ร่วมเป็นผู้แจ้งข่าวและประสานงานกับเจ้าหน้าที่ และถ่ายทอดความรู้ด้านสุขภาพ
4. ทีมเฝ้าระวังและสอบสวนโรคเคลื่อนที่เร็วฯ (SRRT) มีความเข้มแข็งและมีการนำเทคโนโลยีดิจิทัล รวมทั้งนวัตกรรม มาใช้ในการดำเนินงานและการแจ้งข่าวที่รวดเร็ว

โอกาสพัฒนา

1. เป็นแกนนำหลักในการดำเนินงานการเฝ้าระวัง ป้องกันและควบคุมโรควัณโรค และโรคติดต่ออื่นๆ
   อย่างต่อเนื่อง ในพื้นที่ตำบลแสนตอ
2. ขยายทีม อสม.ปราบวัณโรค ตำบลแสนตอ
3. ขยายกลุ่ม อสม.ในพื้นที่ที่มีแรงงานต่างด้าวให้ทำงานสื่อสารเชื่อมโยงกันเพื่อป้องกันโรคติดต่อร่วมกัน
4. จะส่งเสริมให้เด็กนักเรียนในทุกโรงเรียนพื้นที่ตำบลแสนตอ ร่วมดำเนินงานเป็นโรงเรียนหนูปลอดลูกน้ำ
   ยุงลาย
5. ขยายการใช้นวัตกรรมสู่การดำเนินงานอื่นๆต่อไป