ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา
ปัจจุบัน โรคติดต่อนับเป็นปัญหาด้านสาธารณสุขที่สำคัญของประประเทศทั้งโรคประจำกินและโรคอบัติใหม่อุบัติซ้ำ ซึ่งปัญหาการเกิดโรคต่อ นอกจากจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกาย จิตใจ และสังคมของผู้ป่วยแล้ว ยังส่งผลกระทบต่อด้านเศรษฐกิจอีกด้วย ดังนั้น การเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคติดต่อจึงมีความสำคัญและจำเป็นที่จะที่จะต้องดำเนินการอย่าง ถูกต้อง รวดเร็ว และต่อเนื่อง เพื่อปีจะกันในใช้เกิดผลกระทบที่ตามมามมาดังกล่าวจากการลำเนินงานการเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคติดต่อในชุมจนบ้านหนองเล็ก หมู่ที่ 9 ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรรค์ จังหวัดชัยภูมิ พบประเด็นปัญพา คือ
1) การส่งรายงานการเฝ้าระโรดมีดวามล่าช้า ติดปัญหาเรื่องการเดินทาง
2) รายงานที่ส่งสูญหาย
3) การใช้แอปพลิเดซันเพื่อบันทึกข้อมูล มีหน่วยงานที่เจ้าถึงได้หน่วยงานเดียว หน่วยงานอื่นไม่สามารกเข้าถึงขัดมูลได้ 4) ในด้านการควบคุมโรค เนื่องจากต้องมีการประสานหลายหน่วยงานเข้าควบคุมโรคในพื้นที่นที่ทำให้การควบคุมโรคเกิดความล่าช้า
5) คนไข้บางรายที่เข้ารับการรักษาที่คลีนิกเอกเอกชน หรือต่างจังหวัดทำให้ขาดการส่งต่อข้อมูล และไม่ดำเนินการควบคุมโรคทันเวลาส่งผลให้มีโอกาลที่จะเกิดการแพร่ระบาดขึ้นในชมชนได้
วัตถุประสงค์
เพื่อให้เกิดกระบวนการมีส่วนร่วมในการพัฒนารูปแบบระบบรายงานการเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคติดต่อในชุมชน โดยใช้เทคโนโลยีดิจิทัล
เป้าหมาย
เครือข่ายการดำเนินงานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคติดต่อในชุมชนบ้านหนองเม็ก หมู่ที่ 9 ตำบลโคกมั่งงอย อำเภอคอนสวรรค์ จังหวัดชัยภูมิ ประกอบด้วย
- ท้องถิ่น: องค์การบริหารส่วนตำบลโคกมั่งงอย
- ผู้นำชุมชน: ผู้ใหญ่บ้านหนองเม็ก หมู่ที่ 9 และประชาชน
- วัด: วัดหนองบัวลอย
- โรงเรียน/ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก: ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กวัดหนองบัวลอย
- โรงพยาบาล: โรงพยาบาลคอนสวรรค์
- อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน: อสม.บ้านหนองเม็ก หมู่ที่ 9
ระยะเวลาดำเนินงาน
1 ตุลาคม 2565 – 30 กันยายน 2567
ผลลัพธ์
สิ่งที่ได้จากกระบวนการมีส่วนร่วมในการพัฒนารูปแบบการดำเนินงานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคติดต่อในชุมชนด้วยเทคโนโลยีดิจิทัล
- เกิดรูปแบบการดำเนินงานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคติดต่อในชุมชนโดยใช้เทคโนโลยีดิจิทัล
- เกิดการมีส่วนร่วมในการพัฒนางานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคติดต่อในชุมชน เชิงปริมาณ
- มีการรายงานผู้ป่วยผ่านแอปพลิเคชัน PODD และได้รับการสอบสวนและควบคุมโรค ได้อย่างรวดเร็ว ทันเหตุการณ์
ข้อเสนอแนะ
- พัฒนาให้ภาคีเครือข่ายในชุมชนบ้านหนองเม็ก หมู่ที่ 9 เช่น ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และวัด สามารถรายงานโรคติดต่อที่พบในหน่วยงานได้เอง โดยไม่ต้องรายงานผ่าน อสม.
- พัฒนาให้เครือข่ายดำเนินงานการเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรคติดต่ออำเภอคอนสวรรค์ ทดลองใช้แอปพลิเคชัน เพื่อช่วยอำนวยความสะดวกในการดำเนินงาน เพื่อให้เกิดการรู้เร็ว แจ้งเร็ว และควบคุมโรคเร็ว
วิธีดำเนินงาน
- ร่วมคิด ร่วมวิเคราะห์วางแผน
- ระดับหมู่บ้าน: มีการประชุมประชาคมวิเคราะห์หาสาเหตุความรุนแรงและผลกระทบ ร่วมกันจัดลำดับความสำคัญของปัญหาและสรุปสถานการณ์ปัญหาด้านสุขภาพที่เกิดขึ้นในหมู่บ้าน
- ระดับตำบล: ร่วมกันวางแผนดำเนินงาน พร้อมทั้งสนับสนุนบุคลากรมาเป็นพี่เลี้ยง ช่วยดำเนินการด้านงบประมาณและวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้บริหารจัดการ
- ร่วมทำ ดำเนินกิจกรรมในชุมชน
- มีการประชุมภาคีเครือข่ายเพื่อทำความเข้าใจการใช้งานแอปพลิเคชันและทดลองใช้แอปพลิเคชัน PODD
- ร่วมรับผิดชอบ เป็นเจ้าภาพจัดหางบประมาณ
- อบต.โคกมั่งงอย: เป็นศูนย์ข้อมูลหลักและรับผิดชอบจัดหาแอปพลิเคชัน PODD ร่วมกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พร้อมสนับสนุนงบประมาณค่าบริการเพื่อช่วยในการดำเนินงานเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรค
- รพ.คอนสวรรค์: ลงพื้นที่สอบสวน ควบคุมโรค พร้อมรับผิดชอบการรายงานกรณีพบผู้ป่วยในโรงพยาบาลหรือการรับรายงานจาก สสจ. แจ้งให้พื้นที่ทราบและนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์
- ผู้นำชุมชน/ประชาชน/ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก/วัด: เฝ้าระวังเหตุการณ์ในชุมชนและรายงานการเกิดโรคให้อสม.ประจำบ้านทราบ
- ร่วมประเมินผล โดยประเมินผลแต่ละกิจกรรม
- ร่วมกันสรุปผลการดำเนินงานและประเมินผลกิจกรรม โดยยึดหลักเกณฑ์ “รู้เร็ว แจ้งเร็ว ควบคุมโรคเร็ว”
- ร่วมพัฒนา ขับเคลื่อนงาน
- มีการประชุมและประชาสัมพันธ์การดำเนินงานผ่านคณะกรรมการอำนวยการศูนย์ปฏิบัติการเฝ้าระวังสุขภาพหนึ่งเดียวของชุมชน (PODD) และชี้แจงการดำเนินงานให้ประชาชนในหมู่บ้านทราบ
- ร่วมสื่อสารสร้างกระแส
- มีการสื่อสารประชาสัมพันธ์การเฝ้าระวัง ป้องกัน และควบคุมโรค และการใช้แอปพลิเคชัน PODD ผ่านโซเชียลเน็ตเวิร์ก และเสียงตามสายผ่านหอกระจายข่าวในหมู่บ้าน