ที่มาและความสำคัญของนวัตกรรม
จากการสำรวจความต้องการของกลุ่มเป้าหมายในการดำเนินงานโครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรรม
สุขภาพวัยทำงาน ลดปัจจัยเสี่ยงต่อโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Change for life @ Kaeng krathang) ในช่วง
ระยะแรก พบว่า ผู้เข้าร่วมโครงการทั้งหมด 120 คน มีความต้องการให้ทางคณะทำงานร่วมกันสร้างเครื่องมือ
ที่ช่วยการในติดตามสภาวะสุขภาพของตนเอง เนื่องจากกลุ่มเป้าหมายส่วนใหญ่ร้อยละ 80 จำผลการตรวจ
ประเมินสภาวะสุขภาพของตนเองไม่ได้ และไม่ได้ทำการบันทึกไว้หลังจากที่ได้รับการตรวจสภาวะสุขภาพ
นอกจากนี้ยังไม่ทราบว่าผลตรวจสภาวะสุขภาพของตนเองอยู่ในระดับ และสามารถใช้วิธีการใดได้บ้างในการ
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของตนเองให้เข้าสู่เกณฑ์ปกติ
ทางคณะทำงานและกลุ่มเป้าหมายจึงได้ร่วมกันศึกษา ข้อมูลจากกรมอนามัยในประเด็นที่เกี่ยวข้อง
กับการดูแลสุขภาพ และเกิดความสนใจในรายละเอียดของคู่มือการดูแลสุขภาพ “7 สัปดาห์สุขภาพดี หุ่นดี
ที่บ้าน (7 week) ซึ่งมีการให้ความรู้ที่ถูกต้องเหมาะสมในวิถีชีวิตใหม่สู่การมีสุขภาพดี ประกอบด้วยการ
ประเมินความพร้อมของร่างกาย การแนะนำการกินที่ถูกต้องเหมาะสม ออกกำลังให้เพียงพอ แนวทางการมี
สุขภาพจิตดี การดูแลเหงือกและฟัน การเรียนรู้ป้องกันโรคออฟฟิศซินโดรม โดยใช้เวลา 7 สัปดาห์ ต่อเนื่องใน
การปฏิบัติตามกิจกรรมที่แนะนำ เพื่อควบคุมและสร้างแรงจูงใจให้ผู้ปฏิบัติเกิดวินัย ใส่ใจสุขภาพ จัดระเบียบ
ชีวิตสู่ร่างกายและจิตใจที่เข้มแข็ง
จากข้อมูลดังกล่าว ทางคณะทำงานและกลุ่มเป้าหมาย จึงได้นำมาเป็นแนวทางในการพัฒนา
นวัตกรรม “คู่มือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ Change for Life @ Kaeng Krathang” เพื่อใช้เป็น
ธนาคารความรู้เรื่องการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ ตามหลัก 3อ2ส และเป็นเครื่องมือประจำกายให้
กลุ่มเป้าหมายรู้สถานะสุขภาพและติดตามผลการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของตนเอง
4.2.3 วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ประดิษฐ์นวัตกรรม “คู่มือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ Change for Life @
Kaeng Krathang”
4.2.3.1 โปรแกรม canva
4.2.3.2 กระดาษ A4
4.2.3.3 แม็กเย็บกระดาษ
4.2.4 ขั้นตอนการดำเนินงาน
4.2.4.1 สำรวจความต้องการของกลุ่มเป้าหมายในการดำเนินงานโครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรรม
สุขภาพวัยทำงาน ลดปัจจัยเสี่ยงต่อโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Change for life @ Kaeng krathang)
4.2.4.2 ร่วมปรึกษาและเสนอแนวคิดในการประดิษฐ์นวัตกรรมร่วมกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุข
4.2.2 วัตถุประสงค์
4.2.2.1 เพื่อให้ความรู้เรื่องการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพที่ถูกต้องและเหมาะสม
4.2.2.2 เพื่อเป็นเครื่องมือให้กลุ่มเป้าหมายรู้สถานะสุขภาพและติดตามผลการปรับเปลี่ยน
พฤติกรรมสุขภาพของตนเอง
4.2.4.3 ศึกษา ข้อมูลจากกรมอนามัยในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการดูแลสุขภาพ และเกิดความสนใจ
ในรายละเอียดของคู่มือการดูแลสุขภาพ “7 สัปดาห์สุขภาพดี หุ่นดี ที่บ้าน (7 week)
4.2.4.4 ประดิษฐ์นวัตกรรม “คู่มือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ Change for Life @ Kaeng
Krathang” โดยปรับเนื้อหาจากคู่มือ 7 สัปดาห์รอบรู้สู่สุขภาพดีซึ่งเป็นคู่มือแนวทางการดูแลสุขภาพของกรม
อนามัย (วันที่ 30 พฤษภาคม 2565)
4.2.4.5 นำเสนอนวัตกรรม
4.2.4.6 จัดทำแบบประเมินความพึงพอใจในการใช้นวัตกรรม “คู่มือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ
Change for Life @ Kaeng Krathang”
4.2.4.7 นำเสนอผลงาน และใช้นวัตกรรม “คู่มือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ Change for Life
@ Kaeng Krathang”
4.2.4.8 วิเคราะห์ผลการดำเนินงาน โดยการประเมินความพึงพอใจในการใช้นวัตกรรม
4.2.4.9 สรุปผลการดำเนินงาน
4.2.5 วิธีการใช้งานสำหรับนวัตกรรมสิ่งประดิษฐ์
4.2.5.1 เมื่อได้รับคู่มือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ Change for Life @ Kaeng Krathang
แล้ว ให้เขียนชื่อ-สกุล อายุ ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์ และเป้าหมายที่ตั้งไว้ในการปรับเปลี่ยนครั้งนี้
4.2.5.2 ให้บันทึกข้อมูลสุขภาพของตนเองในครั้งแรก ในช่อง “เริ่มต้น”
4.2.5.3 ศึกษาข้อมูลความรู้ในคู่มือ เพื่อนำมาปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพให้เหมาะสมกับตนเอง
และสอดคล้องกับชีวิตประจำวัน คู่มือ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ Change for Life @ Kaengthang
และนวัตกรรม “สายวัดสกัดพุง” มาใช้ร่วมกันเพื่อเป็นแนวทางในการดูแลสุขภาพให้ห่างไกลจากโรคไม่ติดต่อ
เรื้อรัง โดยให้คู่บัดดี้ที่เข้าร่วมกิจกรรม 120 คน ศึกษาข้อมูลความรู้ในคู่มือ เพื่อนำมาปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
สุขภาพให้เหมาะสมกับตนเองและสอดคล้องกับชีวิตประจำวัน โดย ตั้งเป้าหมายที่ท้าทายตัวเองในการ
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมตนเองบันทึกภารกิจในแต่ละสัปดาห์ ตั้งแต่สัปดาห์ที่ 1 – 7 เมื่อครบ 7 สัปดาห์ให้ทำ
ต่อเนื่องโดยให้ปฏิบัติภารกิจซ้ำทั้ง 7 ภารกิจในแต่ละสัปดาห์ต่อไป ติดตามประเมินผลเมื่อครบ 3 เดือน และ
6 เดือน โดย 7 ภารกิจ มีรายละเอียด ดังนี้
สัปดาห์ที่ 1 ทำความรู้จักร่างกายตนเอง โดยการทดสอบสมรรถภาพร่างกายตนเอง เรื่อง
ความอ่อนตัว ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ความอดทนของระบบหัวใจและการไหลเวียนเลือด
สัปดาห์ที่ 2 ลดอาหารประเภทแป้ง หวาน มัน เค็ม ศึกษาวิธีการกินอย่างไรไม่อ้วน เพิ่มการ
ออกกำลังกายอย่างถูกวิธี
สัปดาห์ที่ 3 เลือกรับประทานอาหารประเภทโปรตีน เช่น เนื้อ นม ไข่ ลดหรือเลิกเหล้า บุหรี่
รวมทั้งดูแลเหงือกและฟันให้สะอาดแข็งแรง
สัปดาห์ที่ 4 กินผัก ผลไม้เพื่อสุขภาพ และรู้ป้องกันโรคออฟฟิศซินโดรม พักสายตาจาก
หน้าจอ ปรับท่าทางในการทำงานและยืดเหยียดกล้ามเนื้อทุก 1 ชั่วโมง
สัปดาห์ที่ 5 จัดการความเครียด นอนหลับเพียงพอ จัดสภาพแวดล้อมดี มีสุขอนามัยที่บ้าน
สัปดาห์ที่ 6 ทบทวน มีวินัย สร้างแรงใจ ควบคุมตนเองในการปฏิบัติภารกิจที่ 1-5 อย่าง
สม่ำเสมอ
สัปดาห์ที่ 7 ประเมินร่างกายตนเอง ทบทวนความรู้ และรักษาวิถีสุขภาพดีต่อไป
เมื่อครบ 3 เดือน ให้เปรียบเทียบ ผลสุขภาพของตนเองระหว่าง “เริ่มต้น” กับ “ติดตาม 3 เดือน” ว่า ดี
ขึ้น เหมือนเดิม หรือ แย่กว่าเดิม แล้วให้มาทำความเข้าใจอีกครั้งเรื่องของการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ในคู่มือ และทำ
ต่อไปจนครบ 6 เดือน ติดตามประเมินผลอีกครั้ง และทำต่อไป ติดตามประเมินผลทุก 6 เดือน พร้อมบันทึก
สุขภาพ ในช่อง “ติดตาม 6 เดือน”
4.2.6 ผลการประเมินความพึงพอใจจากการใช้นวัตกรรม “คู่มือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ Change
for Life @ Kaeng Krathang”
จากการสำรวจความพึงพอใจของผู้ใช้นวัตกรรม คู่มือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพวัยทำงาน
ลดปัจจัยเสี่ยงต่อโรคไม่ติดต่อ จำนวน 120 คน พบว่า ความพึงพอใจภาพรวมต่อนวัตกรรม อยู่ในระดับมาก
ร้อยละ 95.83 เมื่อแยกพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านประสิทธิภาพภาพและความคงทน อยู่ในระดับมาก
คิดเป็นร้อยละ 85.33 รองลงมาคือ ด้านภาพประกอบสื่อ ด้านเนื้อหา ด้านภาษา คิดเป็นร้อยละ 81.23
,75.33 และ 71.13 ตามลำดับ